Terör konusunda tutumumuz net
İran'a resmi ziyarette bulunan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Terörden çekmiş iki ülke olarak bu konuda tutumumuz net. Terörle mücadele konusunda gerekli siyasi iradeye sahibiz' dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Önümüzdeki en büyük tehdidin başta DEAŞ olmak üzere terör örgütleri olduğunu görüyoruz. Terörden çekmiş iki ülke olarak bu konudaki tutumumuz net. Terörle mücadele konusunda gerekli siyasi iradeye sahibiz” dedi.
Resmi ziyaret kapsamında İran’ın başkenti Tahran’da bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve İranlı mevkidaşı Muhammed Cevad Zarif ortak basın toplantısında gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını cevapladı.
Çavuşoğlu, mevkidaşı Zarif ile görüşmesinde birçok önemli konuyu değerlendirdiklerini belirterek, “Bugünkü görüşmelerde ikili ilişkileri tüm yönleriyle değerlendirdik. Geçtiğimiz yıl ticaret hacmimizde biraz düşüş oldu. Aslında liderlerimizin ortak hedefi 30 milyar dolara ulaşmak. Ama alacağımız tedbirlerle bu hedefe doğru emin adımlarla ilerleyeceğimize inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, İranlı mevkidaşıyla başta Suriye ve Irak’taki gelişmeler olmak üzere bölgesel konulara ilişkin samimi görüşmeler yaptıklarını belirterek, şunları kaydetti:
“Suriye ve Irak’taki gelişmeleri samimi bir şekilde değerlendirme fırsatı bulduk. İki ülke olarak Irak’taki yeni hükümeti destekliyoruz. Irak’taki tüm toplumun bu yeni sürece dahil edilmesini destekliyoruz. İran’la birlikte Irak’ın ekonomik kalkınmasına da destek vereceğiz. Suriye’ye baktığımızda önümüzdeki en büyük tehdidin başta DEAŞ olmak üzere terör örgütleri olduğunu görüyoruz. Terörden çekmiş bir ülke olarak bu konudaki tutumumuz net. Terörle mücadele konusunda gerekli siyasi iradeye sahibiz. Hem terörle mücadele hem bölgesel sahiplenme çok önemli. Hem de bölgedeki kardeş ülkelere istikrar, barış, güvenliğin getirilmesi için bölgesel sahiplenme önemli. Dolayısıyla bölgenin iki önemli ülkesi olarak İran-Türkiye'nin işbirliği çok önemli. Bazı konularda aramızda görüş ayrılıkları olabilir. Bu farklılıklar ve aramızdaki bazı sorunlar, köklü kardeşçe ilişkilerimizi etkilemez. Görüşlerimizdeki bu farklılıkları da konuşarak birbirine yakınlaştırabiliriz.”
Esed rejimi meşruiyetini kaybetmiştir
Irak ve Suriye’deki olayların birbirinden farklı olduğunu ve Suriye’de Esed rejiminin meşruiyetini kaybettiğini dile getiren Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Irak’ta çok iyi bir başlangıç yapmış hükümet var. Ancak Suriye’nin durumu farklı. Suriye şu anda yönetilemeyen bir ülke. Bize göre Esed rejimi meşruiyetini kaybetmiştir. Suriye’de de Irak'ta olduğu gibi herkesi kapsayan yönetimin kurulması önemlidir. Bazı detaylarda farklı görüşlerimiz olsa da yeni bir yönetim konusunda İran’la aynı düşüncedeyiz. Amacımız Suriye’ye barış ve istikrarın gelmesi. Farklı düşünsek de İran ile Türkiye’nin birlikte hareket etmesi, birlikte çözüm arayışları içerisinde olmasına çok önem veriyoruz. Suriye’nin ve bölgenin istikrara ve güvenliğe kavuşması için, İran’la yakın işbirliğine devam edeceğiz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan İran'ı ziyaret edecek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İran’a yapacağı resmi ziyaret hakkında da bilgi veren Çavuşoğlu, “İnşallah Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, 2015 yılının ilk aylarında İran’a resmi ziyarette bulunacak ve yüksek düzeyde istişare toplantısının ikincisini gerçekleştireceğiz” açıklamasında bulundu.
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi’nin 25 Aralık’ta Ankara’ya gelerek Türkiye ve Irak arasında Yüksek Düzeyli İşbirliği Toplantısı gerçekleştirileceği bilgisini veren Çavuşoğlu, Türkiye’nin Irak’ta da İran’la işbirliği halinde bulunduğunu belirterek, “Irak’taki tüm toplumun sürece dahil edilmesini önemsiyoruz ve İran’la birlikte Irak’ın birliği, istikrarı ve güvenliğini desteklemeye devam edeceğiz ve ekonomik kalkınmasına da destek vereceğiz” dedi.
İki ülke arasındaki transit sorununa işaret eden Çavuşoğlu, taşımacılıkla ilgili sorunların iki ülke ticaretinin önünde sorun teşkil ettiğini ve sorunu iki ülkenin yararına olacak şekilde çözmek için görüşmelerde bulunduklarını kaydetti.
Çavuşoğlu, Türkiye ve İran havayolu şirketlerinin karşılıklı seferlerini arttırmak istediğini ve bunun da iki ülke halkının karşılıklı ziyaretlerini artıracağını ifade ederek, “Havayolu şirketlerimiz karşılıklı daha fazla sefer yapmak istiyor. Bu konuyu ele aldık. Son yıllarda İran’dan Türkiye’ye gelen turist sayısının, misafir sayısının arttığını görmekten büyük mutluluk duyuyorum. Özellikle Antalya milletvekili olarak Antalya’da İranlı misafirleri ağırlamaktan mutluluk duyuyoruz. Dolayısıyla uçuş seferlerini arttırarak karşılık ziyaretleri daha da yaygın hale getirebiliriz" diye konuştu.
İran Dışişleri Bakanı Zarif ise “Tahran’da Türkiyeli mevkidaşım Çavuşoğlu’nu ilk kez ağırlamak benim için gurur verici" ifadesini kullanarak, Çavuşoğlu’nu ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Ziyaret ilişkilerde yeni bir sürecin başlangıcı
Zarif, Türkiye ve İran arasındaki ilişkileri “oldukça geniş ve önemli” şeklinde niteleyerek, Çavuşoğlu’nun ziyaretinin, “iki ülke arasındaki ilişkileri daha ileri bir seviyeye taşımak için yeni bir sürecin başlangıcı olmasını umduklarını" belirtti.
Bölgesel konularda Türkiye ile ortak görüşlere sahip olduklarını ifade eden Zarif, İran ve Türkiye arasında bazı küçük görüş ayrılıkları olduğunu ancak bunların diyalogla çözülebileceğini ifade etti.
Zarif, şunları söyledi:
“Elbette bazı konularda görüş ayrılıkları var. Ama bölgede büyük bir ortak düşman var. Bu terör tehlikesi. Bu yüzden görüşlerimizi birbirimize yakınlaştırmaya ihtiyaç duyuyoruz. Teröristlerin Irak ve Suriye’ye girişlerini engellemek için işbirliği yapmalıyız. Umarız Suriye konusunda daha fazla diyalog ile bu görüş ayrılıklarını asgariye indirebiliriz. İran da Türkiye de Suriye halkının terör kurbanı olmasını görmek istemezler. Hepimiz, Suriye’de en kısa zamanda barış sağlanmasını istiyoruz. Bu ortak hedeflerimiz üzerine odaklanabiliriz.”
Türkiye’ye sığınan Suriyeli mültecilere yardım konusunda Zarif, şöyle konuştu:
“Uluslararası insani yardım çağrısında bulunuyoruz ve bunu destekliyoruz. Daha ayrıntılı olarak da inşallah iki ülke Kızılaylarının işbirliği yapmaları için görüşeceğiz. İki ülke yöneticileri, hem ekonomik hem siyasi hem de bölgesel alanlarda önemli hedefleri öngörüyorlar. İki ülke yöneticilerin ortak hedefi, 2015 yılı sonuna kadar 30 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmak. İki ülke Cumhurbaşkanları denetiminde Yüksek İşbirliği Komisyonu kurulması.”
Büyükelçilikte soruları yanıtladı
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu daha sonra Türkiye'nin Tahran Büyükelçiliği’nde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Bakan Çavuşoğlu, Türk yetkililerin tersi beyanatlarına rağmen İran dahil olmak üzere yabancı basında Türkiye’nin terör örgütü IŞİD'e destek verdiği yönündeki haberlere ilişkin soruya, “Bu haberlerin kasıtlı çıkarıldığını görüyoruz. Daha birçok ülke DAEŞ’in ismini dahi bilmezken Türkiye, 10 Ekim 2013’te bu örgütü terör örgütleri listesine eklemiştir. Hal böyleyken bu tür haberlerin algı operasyonu olduğu ortadadır” şeklinde cevap verdi.
Türkiye’nin DAEŞ ve diğer terör örgütlerinin gelir kaynaklarının önlenmesine yönelik de çaba sarf ettiğine işaret eden Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“DAEŞ’in elinde bizim 46 konsolosluk memurumuz rehinken bile bu örgütle mücadele edilmesi gerektiğini en net ifade eden yine biz olduk. Hava saldırılarının DAEŞ’i yok etmeyeceğini hatta durdurmaya bile yetmeyeceğini başından beri söyleyen de biziz. DAEŞ ile kapsamlı şekilde mücadele edilmesi gerektiğini söyleyen bir ülkeden bahsediyoruz. Diğer taraftan DAEŞ’in elindeki silahlara baktığımız zaman kimden alındığı belli. Suriye’de rejimden aldığı Rusya silahları ile Irak’ta eski rejimden kalma Amerikan silahları ancak tüm bunlara rağmen hala böyle bir algı operasyonu var.”
“Hiçbir terör örgütüne destek vermeyiz” diyen Bakan Çavuşoğlu, “Terör örgütlerinin hangi dil, din, etnik kökenden olursa olsun mücadele edilmesi gerektiğini vurguluyoruz. Terör örgütlerine destek vermek ateşle oynamak demektir. O ateş sizi de yakar” diye konuştu.
Türkiye ile İran’ın bölgeye barış ve istikrar gelmesi konusunda hemfikir olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, “İranlı yetkililerle sadece İran ve Türkiye değil, tüm bölgeye tehdit olan unsurlara karşı mücadele vermemiz gerektiği konusunda hemfikiriz. İki ülke de terör saldırılarından çok çekti. O nedenle kardeş ülkelerimiz Suriye ve Irak’taki terör örgütlerinden kurtulmak gerektiğinin farkındayız” değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“DEAŞ terör örgütü bugün Irak ve Suriye’de hem iki ülkenin topraklarını işgal ediyor hem de masum insanları acımasızca öldürüyor. Buna ve diğer terör örgütlerine karşı kapsamlı ve etkin mücadele yürütülmesi gerektiğini başından beri söylüyoruz. Bu konuda İran ile aynı fikirdeyiz ama Suriye’de bir taraftan da masum insanları acımasızca öldüren bir rejim var. Kendi insanına karşı kimyasal silah kullanan bir rejim ve hala varil bombaları kullanarak masum insanları öldürmeye devam ediyor. Suriye’de mutlaka herkesi içine alan, kapsayan bir siyasi dönüşümün olması gerektiğini düşünüyoruz. İran ile Türkiye’nin bu konuda bazı farklı görüşleri olsa da birlikte hareket etmeleri şarttır.”
Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri ile çok verimli görüşme yaptıklarını kaydeden Çavuşoğlu, burada ağırlıklı olarak ekonomik ilişkilerin ele alındığını aktararak, “Cumhurbaşkanlarımızın ortak hedefi olan 30 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmak için neler yapabileceğimizi konuştuk” dedi.
Çavuşoğlu, bir günlük yoğun programı hakkında, “İran’a gerçekleştirdiğim ilk ziyaretim, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın 2015 yılının ilk aylarında Tahran’a gerçekleştireceği ziyaretin hazırlığı mahiyetinde. Sayın Cumhurbaşkanımızın ziyareti iki ülke ilişkilerine önemli bir ivme katacaktır” diye konuştu.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Meclis Başkanı Ali Laricani ile görüştükten sonra, Konya’daki Şeb-i Aruz törenlerine katılmak için akşam saatlerinde Türkiye’ye döneceğini sözlerine ekledi.