Dr. Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü neden kapatılmıştı?
Nazım PEKER

Nazım PEKER

Dr. Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü neden kapatılmıştı?

25 Mart 2020 - 14:34

Cumhuriyet kurulmuştu. Ülke, toptan yenileşme ve çağdaşlaşma yolunu seçmişti. Onun için ülke gereksinimi olan fabrikalar art arda yapılarak asil Türk halkının hizmetine sunulmaya başlamıştı.

Bunlardan biri ya da en önemlisi de 27 Mayıs 1928’de kurulan Türkiye’nin ilk ve tek “HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI” olan Dr. R. Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü idi. Bu enstitünün amacı, hızla yayılan enfeksiyon (COVİD-19 gibi) hastalıklarıyla mücadele etmekti.

Bu enstitü ne imiş, neleri başarmış enstitüyü bilen anlatıyor. Ona kulak verelim mi?

1931 yılında, ağız yoluyla uygulanan ve çağın hastalığı olan BCG aşısı üretimine başladı. 1932 yılında, serum üreterek ülke ihtiyacını karşıladı ve serum ithali durduruldu. 1933’de, Simple Metodu ile kuduz aşısı üretimi ele alındı.1934’de İstanbul Aşıhanesi, enstitü bünyesine alındı çiçek aşısı üretimi ülke ihtiyacını karşılayacak duruma getirildi. 1935 senesinde,  Farmakoloji Şubesi oluşturularak yerli ve yabancı ilaçlar ile diğer hayati maddelerin kontrolüne geçildi.

Enstitü daima gelişmekte! 1936 yılında, Hıfzıssıhha Okulu açıldı. 1937’de kuduz serumu üretilmeye başlandı. Aynı anda Enstitü’nün İlaç Kontrol Şubesi devletin ilacını denetledi. Bu durum, ilaç firmalarının korkulu rüyası olmuştu. Aşı ve Serum Şubesi Müdürlüğü Difteri, Tetanos, Boğmaca ve her türlü tedavi serumunun üretildiği bölümdü.

Bakteri besiyerleri kocaman cam galonlar içinde imal edilir ve odalar büyüklüğünde tarihi otoklavların içinde sterilize edilirdi. Üretilen anti serumlar içerisinde akrep, yılan sokmalarına karşı serumlar olduğu gibi gazlı kangren anti serumları da vardı.

Enstitüsü o kadar işlevseldi, o kadar üretkendi ki 1940’lı yıllarda Türkiye, Ortadoğu ülkelerine Tifüs aşısı satacak noktadaydı. 1942’de tifüs aşısı ve akrep serumu üretimine başlandı. 1947 yılında, Biyolojik Kontrol Laboratuvarı kuruldu. Enstitü bünyesinde aşı istasyonu açıldı. İntradermal ve BCG aşısı üretimine geçildi.

Enstitü 1948’de, ilk kez boğmaca aşısı üretimine başladı. Ne büyük bir başarıdır ki, 1950’de,İnfluenza Laboratuvarı, Dünya Sağlık Örgütü’nce Milletlerarası Bölgesel İnfluenza Merkezi olarak tanındı ve aşısı üretimine geçildi.

Enstitü 1951’de,ilk kez antibiyotiklerin ve bazı vitaminlerin kalite kontrolüne başladı. 1954’de, İlaç Kontrol Şubesi kuruldu. 1956’da, tetanos aşısı daha modern ve kapsamlı üretilmeye geçildi. 1958’de insanlığın belası olan Frenginin modern yöntemlerle teşhisi ele alındı. 1966 yılında, Kolera Referans Laboratuvarı, 1974’de, Mikoloji laboratuvarı açıldı.

1976’da, BCG aşısının deneysel üretimine başlandı. 1984’de Zehir Danışma Merkezi, 1987’de AIDS Araştırma Merkezi açıldı. 1950’lili yıllarda, Hıfzıssıhha Enstitüsü; Türk halk sağlığının korunmasında laboratuvar hizmetlerinin Türkiye genelinde yaygınlaştırılmasına başladı. 16 ilde bölgesel düzeyde, daha hızlı hizmet vermek amacıyla şubeler açtı.

Özal’ın 1990’lı yıllarıydı. Hıfzıssıhha Enstitüsü’nün başında rahmetli Prof. Dr. İsmail Hakkı GÖKHUN bulunuyordu. Hoca serum üretimini artırmak için Hıfzıssıhhanın Sarayköy’deki tesislerine fazlaca at almış, daha geniş planlar içindeydi.

Liberal Özal kafası, serumun dışarıdan daha ucuz alınabileceğini gerekçe göstererek, merhum GÖKHUN hocaya, “ Kamu Kaynaklarının Kötü Kullanımıgerekçesiyle davalar açılmasını sağlamıştı.

Türk Halkının sağlığının sigortası ve teminatı olan bu güzide kurumun, önce Aşı Üretim Enstitüsü, Bakanlar Kurulu Kararı ile 2004 yılında kapatıldı. Buraya dikkat satılmadı, KAPATILDI.

Cumhuriyetin yokluklarla kurduğu ve Türk halkına gözü gibi bakan bu stratejik. Dr. Refik Saydam Hıfzıssıhha Kurumunun tamamı da: 2. Kasım. 2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 663 sayılı kararname ile kapısına KİLİT vuruldu. Satılmadı, kilit vuruldu kilit.

Yerli ve milli olmaktan bahsedenlere iki soru: Hıfzıssıhha Enstitüsü ile bünyesinde 20’ye yakın ilaç üreten Bomonti İlaç Fabrikasını neden ve niçin kapattınız?

Şimdi hangi ülke, Coronavirüs’e ilaç-aşı bulacak ve hangi Şehir Hastanesi’nin müteahhidi  aşıyı getirecek diye neden bekliyorsunuz?

Sağlığa, adalete, eğitime ve güvenliğe TÜCCAR kafasıyla yaklaşan liberal bakış, artık MİADINI doldurmayacak mı ey asil milletim?

Aşı üretim tesisi yeniden açılacak demek, biz tükürdük ama şimdi……………..!?

Esen kalınız.                                                                             

 

 

YORUMLAR

  • 12 Yorum
  • BÜYÜK İSKENDER
    2 yıl önce
    AŞI/ SAĞLIK BAKANLIĞI/ AKP/BÜROKRASİ/ 19 YILLIK İKTİDAR TÜRKİYE’nin EN BÜYÜK SORUNU!
  • Mehmet
    2 yıl önce
    Türkiye’de aşı üretiminin son***dırıldığı tarih BCG aşı üretiminin son***dırıldığı tarih o*** 1997 olduğu için, ülkemizin AK Parti’nin iktidar olduğu 2000’li yılların başında aşı üretme özelliğini yitirmiş olduğu iddiası yanlıştır. Bunun yanında her ne kadar Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü aşı üretiminde başat rol oynasa da 2000'li yıllarda bazı kurum ve devlet üniversitelerinde de aşı geliştirme çalışmaları yapılmıştır. Bu nedenle enstitünün kapatılmasıyla aşı üretiminin hayal olduğu iddiası abartma içermektedir. https://www.dogrulukpayi.com/iddia-kontrolu/servet-unsal/akp-doneminde-kapati***-dr-refik-saydam-hifzissihha-enstitusu-ile-asi-uretimlerimiz-artik-hayal-olmustur-100-yili-geckin-bir-zamandan-beri-asi-ureten-ulkemiz-akp-nin-iktidar-oldugu-2000-li-yillarin-ba?gclid=Cj0KCQjwytOEBhD5ARIsANnRjVg5tahpu4yUvBaODgZ5t_6AiZYim5N4E3AR0m84lWBn0axYx94j_j8aAh8MEALw_wcB
  • zeliş süyam
    2 yıl önce
    eşşek o***a semer durumu. bir avuç hırsız transilvanyayı yemeye doyamadı.
  • Mehmet kahya
    3 yıl önce
    Gerçekten halkımız nedense popülist yaklaşımlara çabuk kanıyor.Kapatılacağına kanun hükmünde kararname çıkaran Özal statüsünü değiştirip özel sektör mantığıyla çalıştırabilirdi kurmu bulunurdu bir yolu.İste o zaman akıllı adımlar atılsaydı şimdi ahalinin büyük bir kısmı aşı***ırdı.Ülkeyi yöneten siyasilerin hiçbirinin entellektüel bilgi birikimi yok.Malesef pek çoğu kolaycı şark kurnazı
  • Profesör
    3 yıl önce
    Aşı teknolojisi çağa ayak uyduramamıştır. Bundan dolayı 1998 yılında Bülent Ecevit döneminde durdurulmuştur. 2004 yılında yükseltilmiştir ve ondan sonra bazı aşılar üretilmiştir. Aziz milletim bunları da bilin. Bir konuyu sadece bir yerden araştırmayın, detaylı araştırın aziz milletim!
  • Halil Çopur
    3 yıl önce
    1998 Yılında Rahmetli Bülent Ecevit döneminde aşı üretimini durdurmuş bir kuruluş olduğunu belirtmiş olsaydınız keşke
  • Yasar Aksoy
    3 yıl önce
    Ben 82 yasinda emekli bir doctorum, 50 yil Amerikada doktorluk yaptim,3 yil once ulkeme dondum. Kafamdaki soru Refik Saydam Hizisihha Enstitusunu neden kapatildigini ne zaman ve sebeple kapandigini ogrenmek istiyorum Orada calisan bilginlere ve butun elemanlara ne oldu Bunlari simdi bu yazida ogrendim. Yaziklar olsun!. Bu corana virus salgini bir ders olsun, ileride daha bu gibi daha kotu salginlar olacaktir . Boyle guzel bir koruyucu saglik kurulunu nasil kapatirlar? Vatan hainligi gibi bir karar. Boyle bir enstituyu acmaya gucunuz yetmez! O kiymetli bilginleri ne relerde bulacaklar! Ulkeye hainlik yapmak gibi bir is yapmislar !
  • ilker
    3 yıl önce
    Kurumun son aşıyı 1999 da ürettiğini de yazsaymışın. 2004 de kurumun yeniden faaliyete geçirilmeye çalışıldığını ama kul***ılmayan tesislerin artık çöp olduğunu d ekleseymişsin o zaman yazınıza tam not verilebilirdi.
  • mahmut reşat
    3 yıl önce
    diyecek söz yok
  • absot
    3 yıl önce
    demek ki chp nin arka bahçesi olmuş tıpkı .tabipler birliği gibi.
  • Murat
    3 yıl önce
    Hıfzıssıha\'nın kapatıldığı 2011 AKP \'nin 9.yılıydı. Eleștirecekseniz bile sözlerinizde mantık olsun. Rusya\' nın aynı amaçlı kurulușu Gamaleya covid așısı üretti biz yurtdıșından așı bekliyoruz.
  • Yarım deli
    3 yıl önce
    Demek ki işlevi başkalarına hizmet eder hale gelmiş devletimizde el atmış, hayra yorun kardeşim ilaç devlerine kanal olmaktansa kendi devletimiz birşeyler düşünüyordur.

Son Yazılar