Yeni bir ekonomik türbülans!..

Son haftalarda tırmanan gerilim İran ile İsrail arasında doğrudan bir savaşı başlatırken küresel piyasalarda gerginlik etkisini göstermeye de başladı. İran, dünyanın en büyük dördüncü petrol rezervine sahip ülke. Hürmüz Boğazı ise günlük yaklaşık 20 milyon varil petrolün geçiş noktası.
Orta Doğu’da yaşanan her sıcak gelişmenin dünya ekonomisi üzerindeki etkisi neredeyse kaçınılmaz. Bu etki yalnızca bölge ülkeleriyle sınırlı kalmaz; enerji fiyatlarından yatırım güvenliğine, gıda arzından uluslararası ticaret yollarına kadar birçok alanda sarsıntılara yol açar.
Türkiye’nin hem İsrail’le hem de İran’la yakın ticari ilişkileri bulunmakta. Ancak en büyük kırılganlık enerji ithalatına bağımlılık ve cari açık yönünden yaşanabilir. Petrol ve doğalgaz fiyatlarında yaşanacak artış, enflasyon üzerinde ciddi baskı yaratabilir.
Her kriz içinde belirli fırsatlar da barındırır. Fakat İran-İsrail hattında yaşanan çatışmalar dünyayı yeni bir ekonomik türbülansa sürükleyecektir. Ülkelerin sadece kısa vadeli kazançlara değil, uzun vadeli yapısal risklere de dikkat etmesi gerekiyor. 
Ülkemizin bölgesel aktör olarak prestijini ve etkinliğini artırması önümüzdeki dönemde oluşabilecek enerji koridorlarına önderlik etmesine sebep olabilir ki bu da Türkiye’nin bölgesel gücünü daha da artırmasına neden olur.
İsrail’in 13 Haziran’daki saldırısı ve İran’ın karşılık vermesi ile harlanan sıcak savaş, tüm dünya ekonomilerinde önemli dalgalanmalara yol açtı.
İsrail’in 13 Haziran’daki saldırısı ve İran’ın karşılık vermesi ile harlanan sıcak savaş, tüm dünya ekonomilerinde önemli dalgalanmalara yol açtı.
Devamı olasılığına bağlı büyük riskler doğuran savaş, Türkiye ekonomisini enerji fiyatlarında artış, turizmde düşüş, ticaret koridorlarındaki aksama, borsada kayıplar ve sermaye akımlarının durması- sermaye kaçışı şeklinde başlıca 5 koldan tehdit ediyor. 
Enerji ithalat faturası ve dış ticaret açığında büyüme, dövizde artış ve enflasyonun yeniden azması olasılığı, ekonomik sorunların ağırlaşmasına davet çıkarıyor.
Bazı analistler, İran’ın dışlanması durumunda Türkiye’nin doğu-batı enerji koridoru olarak önem kazanabileceğini ve Yeni İpek Yolu’nda kilit bir ülke haline gelebileceği görüşünü savunuyor. Türkiye’nin hem İran hem de İsrail ile iletişim kanallarına sahip olması ise diplomatik arabuluculuk rolünü güçlendirebilecek, bölgesel prestijini artırabilecek bir husus.
Öte yandan yatırımcıların savaş zamanlarında güvenli liman olarak gördükleri altına yönelmeleri de kaçınılmaz bir son olarak karşımızda duruyor. Yatırımcı altına yönelince, altın fiyatlarındaki tırmanma da muhtemelen devam edecek.
Ülkemiz bu durumdan büyük ölçüde etkilenecek. Tüm dünyada hemen etkisini hissettiren savaşın ülkemiz ekonomisine de çok büyük etkisi olacak. 13 Haziran’dan itibaren artan petrol fiyatları, döviz ve altın fiyatlarının yanında, İstanbul Borsası’nda da büyük çöküşler yaşandı. Yatırımcı güvenli alanlara çekilmek için portföylerini boşaltmaya başladı.
Özellikle ülkemiz ekonomisine büyük katkısı olan turizmde de önemli kayıplar yaşayacağımızı düşünüyorum. Pandemi döneminde yaşanan kayıplar bu yılda turizm savaştan etkilenerek küçülecek, pastadaki payı azalacaktır.
Diğer tarafta, en önemli konularımızdan biri olan göç meselesi yine kapımıza dayanmış durumda. Savaşların kötü yanı sayılarla belirtilen insan kayıpları… izlemeye bile gönlümüz razı gelmezken, gözü dönmüş İsrail ve ABD’nin manyak sarı papazı doğuyu kendilerine bilgisayar oyunu yaptılar. Canları ne isterse onu yapıp at koşturuyorlar.
Umarım bir gün hem de en yakın zamanda belalarını bulurlar. Etrafımızı ateş çemberiyle örüp esas hedefleri Türkiye’yi ele geçirmek olduğunu hepimiz biliyoruz. Umalım ki bu ateş bize sıçramasın.